نوآوری عمل‌گرایانه از خودروی کار تا فتح قله باتری‌های سدیمی
در دنیای پرتلاطم و رقابتی خودروسازی چین، جایی که برندهای نوظهور با سرعت سر بر می‌آورند، شرکت خودروسازی جی‌ای‌سی (JAC) که در ایران بیشتر با نام کوتاه‌شده و محبوب جک شناخته می‌شود، نمادی از پایداری، تحول هوشمندانه و نوآوری عمل‌گرایانه است. این برند که سفر خود را از ساخت کامیون‌های جان‌سخت در استان “آنهوی” آغاز کرد، مسیری پرفراز و نشیب را از تولید خودروهای تجاری به ساخت سدان‌های خانوادگی و شاسی‌بلندهای پرفروش پیموده و اکنون به یکی از پیشگامان بی‌سروصدای انقلاب الکتریکی تبدیل شده است. جک داستان یک غول صنعتی است که با تمرکز بر راه‌حل‌های واقعی و فناوری‌های در دسترس، به جای بلندپروازی‌های فانتزی، در حال ساختن آینده‌ای پایدار و اقتصادی برای حمل‌ونقل پاک است و نام خود را به عنوان اولین تولیدکننده انبوه خودرو با باتری‌های سدیم یون در تاریخ ثبت کرده است.
ریشه‌هایی در صنعت و کار؛ از کامیون‌سازی تا بازارهای جهانی
داستان جی‌ای‌سی، که نام کامل آن “گروه خودروسازی جیانگ‌هوای” (Jianghuai Automobile Group Corp) است، در سال ۱۹۶۴ با هدف تولید خودروهای تجاری برای پیشبرد صنعت چین آغاز شد. در دهه‌های ابتدایی، تمام تمرکز این شرکت بر ساخت کامیونت‌ها و کامیون‌های قابل اعتمادی بود که بتوانند در شریان‌های اقتصادی این کشور پهناور به حرکت درآیند. این ریشه‌های عمیق در دنیای خودروهای کار، یک دی‌ان‌ای منحصربه‌فرد به جک بخشید: تمرکز بر دوام، هزینه‌های نگهداری پایین و مهندسی کارآمد. برخلاف بسیاری از رقبای که از ابتدا به دنبال زرق‌وبرق بازار خودروهای سواری بودند، جک ابتدا اصول بنیادین ساخت یک وسیله نقلیه قابل اعتماد را آموخت.
در اواخر دهه ۱۹۹۰ و با تغییر رویکرد اقتصادی چین، جک نیز پوست‌اندازی خود را آغاز کرد. این شرکت با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و نگاهی به بازارهای جهانی، ابتدا با تولید شاسی اتوبوس و سپس ون‌های چندمنظوره (MPV)، آرام‌آرام به سمت بازار خودروهای مسافری حرکت کرد. نقطه عطف بزرگ در سال ۲۰۰۸ با معرفی اولین سدان این شرکت رقم خورد و جک رسماً به جرگه تولیدکنندگان خودروهای سواری پیوست. این حرکت با استقبال بازار داخلی و همچنین بازارهای صادراتی در آمریکای لاتین، آفریقا و خاورمیانه مواجه شد. در ایران نیز نام جک با همکاری موفق با شرکت کرمان موتور، با مدل‌هایی چون سدان J5 و به‌خصوص شاسی‌بلند S5 گره خورد. این برند به لطف طراحی قابل قبول که در مواردی از مدل‌های موفق جهانی الهام گرفته بود، امکانات مناسب و قیمت رقابتی، به یکی از موفق‌ترین برندهای چینی در بازار کشورمان تبدیل شد و راه را برای پذیرش نسل جدید خودروهای چینی هموار ساخت. اما بزرگترین تحول در تاریخ این شرکت، با وزیدن نسیم الکتریکی شدن صنعت خودرو در حال شکل‌گیری بود.
ورود هوشمندانه به دنیای برقی‌ها؛ اتحاد با فولکس‌واگن و تولد سهول
جی‌ای‌سی یکی از اولین خودروسازان چینی بود که پتانسیل عظیم خودروهای الکتریکی را درک کرد. این شرکت با همان رویکرد عمل‌گرایانه همیشگی، از اوایل دهه ۲۰۱۰ شروع به توسعه خودروهای برقی کوچک و شهری کرد. مدل‌های اولیه سری iEV، اگرچه از نظر فناوری و برد حرکتی با استانداردهای امروزی فاصله داشتند، اما به جک اجازه دادند تا تجربه گران‌بهایی در زمینه مدیریت باتری، موتورهای الکتریکی و رفتار این خودروها در دنیای واقعی کسب کند.
تحول بزرگ زمانی رخ داد که غول خودروسازی جهان، فولکس‌واگن، به دنبال یک شریک قدرتمند در چین برای پیشبرد استراتژی الکتریکی خود بود و جک را به دلیل تجربه و زیرساخت‌هایش انتخاب کرد. این همکاری در سال ۲۰۱۷ به تأسیس یک جوینت ونچر جدید با تمرکز کامل بر خودروهای الکتریکی منجر شد. ابتدا این برند مشترک “SOL” نام گرفت، اما بعدها به “سِهول” (Sehol – 思皓) تغییر نام داد. هدف از ایجاد سهول، تولید خودروهایی با استانداردهای کیفی بالاتر، فناوری مدرن‌تر و طراحی جذاب‌تر بود که از دانش فنی فولکس‌واگن و توان تولیدی جک بهره می‌بردند.
این همکاری، خون تازه‌ای را در رگ‌های جک جاری کرد. مهندسان این شرکت به پلتفرم‌ها، فرآیندهای کنترل کیفیت و دانش مدیریت حرارتی باتری گروه فولکس‌واگن دسترسی پیدا کردند. در مقابل، فولکس‌واگن نیز از توانایی جک در تولید اقتصادی و درک عمیق آن از بازار چین بهره‌مند شد. به تدریج، بسیاری از محصولات جدید و رده‌بالای جک تحت برند سهول به بازار عرضه شدند. خودروهایی مانند سدان سهول A5 (که در ایران توسط کرمان موتور با نام KMC J7 عرضه می‌شود) و کراس‌اوور سهول QX، محصولاتی بودند که از نظر طراحی، کیفیت کابین و دینامیک رانندگی، جهشی بزرگ را برای این شرکت نشان می‌دادند. این استراتژی به جک اجازه داد تا ضمن حفظ برند اصلی خود برای محصولات اقتصادی‌تر، با برند سهول تصویر جدید و مدرن‌تری از خود به نمایش بگذارد و برای رقابت در بخش‌های بالاتر بازار آماده شود.
پیشگام در انقلاب باتری؛ خداحافظی با لیتیوم، سلام بر سدیم یون
مهم‌ترین و شجاعانه‌ترین حرکت جی‌ای‌سی در عرصه فناوری که توجه تمام صنعت خودرو را به خود جلب کرد، پیشتازی این شرکت در توسعه و تجاری‌سازی باتری‌های سدیم یون (Sodium-ion) بود. در حالی که تمام جهان بر روی باتری‌های لیتیوم یون متمرکز شده بود که با چالش‌هایی مانند هزینه بالای مواد اولیه (لیتیوم و کبالت) و نگرانی‌های زیست‌محیطی در استخراج آن‌ها روبرو است، جک با همکاری شرکت “HiNa Battery Technologies”، بر روی جایگزینی پایدارتر و اقتصادی‌تر سرمایه‌گذاری کرد.
سدیم، ششمین عنصر فراوان در پوسته زمین است و منابع آن تقریباً نامحدود و ارزان هستند. این ویژگی، پتانسیل کاهش چشمگیر هزینه تولید خودروهای الکتریکی را فراهم می‌کند. علاوه بر این، باتری‌های سدیم یون عملکرد بسیار بهتری در دماهای پایین دارند و ایمنی آن‌ها در برابر آتش‌سوزی نیز بالاتر از باتری‌های لیتیومی است. اگرچه چگالی انرژی آن‌ها (میزان انرژی ذخیره شده به ازای هر کیلوگرم) هنوز کمی پایین‌تر از باتری‌های لیتیومی پیشرفته است، اما برای خودروهای شهری و اقتصادی که به بردهای بسیار بالا نیاز ندارند، یک گزینه ایده‌آل محسوب می‌شوند.
در سال ۲۰۲۳، جی‌ای‌سی با رونمایی از یک نسخه ویژه از هاچ‌بک الکتریکی خود که به اولین باتری سدیم یون تولید انبوه جهان مجهز بود، تاریخ‌سازی کرد. این خودرو با یک پک باتری ۲۵ کیلووات ساعتی، بردی معادل ۲۵۰ کیلومتر را ارائه می‌داد. شاید این عدد در مقایسه با پرچم‌داران لیتیومی چشمگیر نباشد، اما این حرکت یک گام نمادین و بسیار مهم بود. جک با این کار نشان داد که آینده ذخیره‌سازی انرژی می‌تواند متنوع باشد و برای فراگیر شدن خودروهای الکتریکی، باید به راه‌حل‌های اقتصادی‌تر و پایدارتر فکر کرد. این شرکت قصد دارد تا نسل‌های بعدی باتری‌های سدیم یون را با چگالی انرژی بالاتر توسعه دهد و آن‌ها را به صورت ترکیبی با باتری‌های لیتیوم یون در یک پک باتری استفاده کند تا از مزایای هر دو فناوری به طور همزمان بهره‌مند شود.
قهرمانان الکتریکی عمل‌گرا؛ مدل‌هایی برای زندگی واقعی
محصولات الکتریکی جک و برند سهول، فلسفه عمل‌گرایانه این شرکت را به خوبی به نمایش می‌گذارند. این خودروها شاید لزوماً رکورددار شتاب یا سرعت نباشند، اما تلاش می‌کنند تا مجموعه‌ای متوازن از کارایی، فضا، امکانات و قیمت را برای مشتریان عادی فراهم کنند.
| مدل | ویژگی‌های کلیدی |
|---|---|
| KMC EJ7 (سهول E50A Pro) | این سدان لیفت‌بک که نسخه الکتریکی KMC J7 محسوب می‌شود، یکی از مهم‌ترین محصولات برقی این شرکت برای بازارهای صادراتی و از جمله ایران است. با طراحی جذاب، فضای داخلی جادار و صندوق عقب بسیار کاربردی، این خودرو گزینه‌ای عالی برای خانواده‌ها و همچنین ناوگان تاکسیرانی مدرن است. موتور الکتریکی قدرتمند آن شتاب قابل قبولی (صفر تا صد در حدود ۷.۶ ثانیه) را فراهم می‌کند و باتری لیتیوم یون آن بردی بیش از ۴۰۰ کیلومتر را (طبق استانداردهای NEDC) ارائه می‌دهد که برای استفاده‌های روزمره و سفرهای کوتاه بین شهری کاملاً کافی است. |
| جی‌ای‌سی E-JS4 (سهول E40X) | نسخه الکتریکی شاسی‌بلند محبوب JS4 (یا KMC X5)، یک کراس‌اوور جمع‌وجور و کارآمد برای استفاده‌های شهری و خانوادگی است. این خودرو با بهره‌گیری از همان قوای محرکه EJ7، ترکیبی از موقعیت رانندگی مسلط یک SUV با مزایای یک خودروی الکتریکی (شتاب‌گیری نرم و بی‌صدا) را ارائه می‌دهد و یکی از گزینه‌های اصلی جک برای ورود به بازار شاسی‌بلندهای برقی اقتصادی در سراسر جهان به شمار می‌رود. |
| جی‌ای‌سی E10X (سهول Hua Xianzi) | این هاچ‌بک کوچک و رنگارنگ، نماینده جک در بخش خودروهای شهری ارزان‌قیمت است. E10X با طراحی فانتزی و ابعاد جمع‌وجور، برای تردد در خیابان‌های شلوغ ایده‌آل است. این همان مدلی است که جک برای معرفی اولین باتری سدیم یون خود انتخاب کرد و نشان‌دهنده تمرکز شرکت بر ارائه راه‌حل‌های حمل‌ونقل پاک و در دسترس برای توده مردم است. |
جمع‌بندی؛ سازنده‌ای هوشمند برای فردایی در دسترس
جی‌ای‌سی یا همان جک، شاید در هیاهوی برندهای لوکس و فناورانه چینی کمتر دیده شود، اما داستان آن، روایتگر یک استراتژی هوشمندانه و پایدار است. این شرکت با تکیه بر ریشه‌های خود در صنعت خودروهای کار، تمرکز بر دوام و کارایی را سرلوحه کار خود قرار داده است. همکاری استراتژیک با فولکس‌واگن و ایجاد برند سهول، سطح کیفی و فناوری محصولات آن را به شکل چشمگیری ارتقا داد و شجاعت این شرکت در سرمایه‌گذاری و پیشتازی در زمینه باتری‌های سدیم یون، آن را به عنوان یک نوآور واقعی و آینده‌نگر در صنعت معرفی کرد. جک به دنبال ساختن سریع‌ترین یا لوکس‌ترین خودروی برقی جهان نیست؛ بلکه به دنبال ساختن هوشمندانه‌ترین، در دسترس‌ترین و پایدارترین خودروها برای مردمی است که می‌خواهند بخشی از انقلاب الکتریکی باشند. این رویکرد عمل‌گرایانه، برگ برنده جک در آینده‌ای است که حمل‌ونقل پاک باید برای همه امکان‌پذیر باشد.
