سادگی هوشمندانه، در مسیر آیندهای پایدار
در میان انبوه نامهای صنعت خودرو، کمتر برندی مانند اشکودا وجود دارد که چنین تاریخچه پرفرازونشیب و هویتی دوستداشتنی را با خود یدک بکشد. این جواهر مهندسی جمهوری چک، که سفر خود را بیش از یک قرن پیش با ساخت دوچرخه آغاز کرد، امروز به نمادی از تلفیق هوشمندانه کیفیت آلمانی و خلاقیت اروپای شرقی تبدیل شده است. اشکودا یک خودروساز لوکس یا یک تولیدکننده خودروهای اسپرت نیست؛ بلکه استاد مسلم ساخت خودروهایی است که زندگی روزمره را سادهتر، دلپذیرتر و اکنون، پایدارتر میکنند. فلسفه معروف این برند، «Simply Clever» (به سادگی هوشمندانه)، فراتر از یک شعار تبلیغاتی، یک دیانای است که در تاروپود هر محصول، از کوچکترین گیره نگهدارنده بلیت پارک تا پیشرفتهترین سیستمهای الکتریکی، تنیده شده است. این صفحه، روایتی از برندی است که با تکیه بر اصالت، نوآوری و درک عمیق از نیازهای انسان، با صلابت به سوی آینده تمام الکتریکی گام برمیدارد.

از دوچرخههای «اسلاویا» تا اتحاد با غول آلمانی؛ روایتی از بقا و شکوفایی
داستان اشکودا در زمستان سال ۱۸۹۵ در شهر ملادا بولسلاو (Mladá Boleslav) آغاز شد؛ جایی که دو دوست، یک کتابفروش به نام واتسلاو کلِمنت (Václav Klement) و یک مکانیک به نام واتسلاو لائورین (Václav Laurin)، از کیفیت پایین دوچرخههای آلمانی موجود در بازار به ستوه آمده بودند. آنها تصمیم گرفتند خودشان دست به کار شوند و کارگاهی برای تولید دوچرخههایی باکیفیت و با نام میهنپرستانه «اسلاویا» (Slavia) تأسیس کردند. این اشتیاق به مهندسی برتر، به سرعت آنها را به سمت ساخت موتورسیکلت و سپس، در سال ۱۹۰۵، به تولید اولین خودروی شرکت، یعنی «Voiturette A»، سوق داد؛ محصولی که یک موفقیت فوری بود و سنگ بنای صنعتی را گذاشت که بعدها به اشکودا تبدیل شد.
شرکت «لائورین و کلِمنت» به سرعت به بزرگترین خودروساز امپراتوری اتریش-مجارستان تبدیل شد، اما جنگ جهانی اول و بحرانهای اقتصادی پس از آن، شرکت را با چالشهای جدی مواجه کرد. برای بقا و توسعه، آنها در سال ۱۹۲۵ با یک غول صنعتی به نام «هلدینگ اشکودا» (Škoda Works) ادغام شدند و از آن پس، محصولاتشان نام اشکودا را بر خود گرفتند. این دوره، سرآغاز تولید خودروهای مردمی و لوکس متنوعی بود، اما ابرهای تیره جنگ جهانی دوم و سپس دوران جنگ سرد و حاکمیت کمونیسم، اشکودا را برای چندین دهه از جریان اصلی نوآوری در صنعت خودروی جهان جدا کرد. با این وجود، مهندسان این شرکت با وجود تمام محدودیتها، به ساخت خودروهای جانسخت و کارآمدی مانند مدلهای «اکتاویا» و «فلیشیا» ادامه دادند که شهرت خوبی در بلوک شرق کسب کردند.
نقطه عطف تاریخ معاصر اشکودا، سقوط دیوار برلین و انقلاب مخملی در چکسلواکی بود. این تحولات سیاسی، درهای این برند را به روی جهان غرب گشود. در سال ۱۹۹۱، گروه فولکسواگن آلمان با درک پتانسیل عظیم این برند، همکاری با اشکودا را آغاز و تا سال ۲۰۰۰ مالکیت کامل آن را به دست آورد. این اتحاد، یک رنسانس واقعی برای اشکودا بود. با تزریق سرمایه، فناوری و پلتفرمهای پیشرفته آلمانی، اشکودا توانست ضمن حفظ هویت و خلاقیت چکی خود، کیفیت محصولاتش را به استانداردهای جهانی برساند. مدلهایی مانند نسل اول «اکتاویا» مدرن (۱۹۹۶)، نماد این تحول بودند؛ خودرویی که بر روی پلتفرم گلف ساخته شده بود اما با طراحی منحصربهفرد و فضای داخلی بسیار جادار، به سرعت به یکی از محبوبترین خودروهای خانوادگی در اروپا تبدیل شد.
ورود به عصر الکتریسیته؛ تکامل هوشمندانه یک فلسفه
اشکودا ورود خود به دنیای الکتریکی را با همان رویکرد حسابشده و هوشمندانهای آغاز کرد که در ذات این برند نهفته است. این شرکت به جای جهشی ناگهانی، مسیری تدریجی و منطقی را برای آمادهسازی مشتریان و بازار در پیش گرفت. اولین گامها با معرفی مدلهای پلاگین هیبرید (PHEV) مانند «اشکودا سوپرب iV» و تمام الکتریکی شهری «سیتیگو-ای iV» برداشته شد. این محصولات به اشکودا اجازه دادند تا ضمن کاهش میانگین آلایندگی سبد محصولات خود، بازخورد بازار را سنجیده و زیرساختهای لازم را فراهم کند.
اما حرکت اصلی و استراتژیک اشکودا، با معرفی زیربرند «انیاک» (Enyaq) و رونمایی از مدل «انیاک iV» در سال ۲۰۲۰ کلید خورد. این اقدام، یک بیانیه قاطع و بلندپروازانه بود. انیاک iV اولین خودروی اشکودا بود که از ابتدا به عنوان یک محصول تمام الکتریکی و بر پایه پلتفرم ماژولار و اختصاصی گروه فولکسواگن برای خودروهای برقی، یعنی پلتفرم MEB، طراحی و ساخته شد. استفاده از این پلتفرم، مزایای رقابتی فوقالعادهای را برای اشکودا به ارمغان آورد:
- معماری بهینه: پلتفرم MEB با طراحی “اسکیتبردی” خود، باتریها را به صورت مسطح در کف خودرو جای میدهد. این طراحی منجر به ایجاد یک کابین بسیار جادار با کف صاف (بدون تونل گیربکس)، مرکز ثقل پایین برای پایداری بهتر و توزیع وزن ایدهآل میشود.
- انعطافپذیری: این پلتفرم ماژولار به اشکودا اجازه میدهد تا به راحتی مدلهای مختلفی با ابعاد، ظرفیتهای باتری و انواع سیستمهای انتقال قدرت (دیفرانسیل عقب یا دو دیفرانسیل) را تولید کند.
اشکودا با استراتژی «Next Level – Škoda Strategy 2030»، چشمانداز خود برای آینده را ترسیم کرده است. این برند قصد دارد تا پایان این دهه، حداقل سه مدل تمام الکتریکی جدید دیگر را معرفی کند و سهم فروش خودروهای برقی خود در اروپا را به بیش از ۷۰ درصد برساند. این یک تعهد جدی به حملونقل پایدار است که نشان میدهد اشکودا نه تنها پیرو این جریان، بلکه یکی از بازیگران کلیدی آن در سطح جهانی خواهد بود.

فناوریها و نوآوریهای شاخص؛ هنرِ “Simply Clever” در دنیای دیجیتال
هوشمندی اشکودا تنها در ارائه راهحلهای مکانیکی خلاقانه خلاصه نمیشود، بلکه این فلسفه به زیبایی به دنیای دیجیتال و الکتریکی نیز منتقل شده است.
چهره کریستالی (Crystal Face): یکی از جذابترین و منحصربهفردترین ویژگیهای ظاهری در مدلهای الکتریکی اشکودا، جلوپنجره نورانی آن موسوم به «چهره کریستالی» است. این جلوپنجره که از ۱۳۱ دیود نوری (LED) تشکیل شده، نه تنها ظاهری خیرهکننده و آیندهنگرانه به خودرو میبخشد، بلکه با انیمیشنهای نوری هنگام باز و بسته کردن خودرو، به نوعی به مالک خوشامد میگوید. این ویژگی، ادای احترامی زیبا به سنت هنر کریستالسازی منطقه بوهمیا در جمهوری چک است.
انتخابهای طراحی داخلی (Design Selections): اشکودا به جای ارائه تیپهای تجهیزاتی سنتی، در مدل انیاک iV مفهومی به نام «انتخابهای طراحی» را معرفی کرده است. هر یک از این طرحها (مانند Loft، Lodge یا ecoSuite) حال و هوای متفاوتی را با استفاده از ترکیب رنگها، متریالها و تریمهای گوناگون در کابین ایجاد میکند. نکته قابل توجه، تمرکز ویژه بر استفاده از مواد پایدار است. برای مثال، در طرح ecoSuite، روکش صندلیها از چرمی ساخته شده که در فرآیند دباغی آن به جای مواد شیمیایی، از عصاره برگ درخت زیتون استفاده شده است. یا در طرح Lodge، ۴۰ درصد از روکشها از پشم طبیعی و ۶۰ درصد از پلیاستر بازیافتی از بطریهای پلاستیکی تهیه شدهاند.
تجربه کاربری دیجیتال و هوشمند: کابین خودروهای جدید اشکودا، به خصوص مدلهای الکتریکی، یک فضای کاملاً دیجیتال است. نمایشگر اطلاعات-سرگرمی مرکزی بزرگ (تا ۱۳ اینچ)، کابین مجازی (Virtual Cockpit) در مقابل راننده و نمایشگر سربالا (Head-up Display) با قابلیت نمایش واقعیت افزوده، اطلاعات را به شکلی مدرن و در دسترس ارائه میکنند. دستیار صوتی پیشرفته با نام «لورا» (Laura) نیز قادر به درک محاورهای دستورات است و تعامل با خودرو را طبیعیتر میسازد.
تکامل Simply Clever: این فلسفه همچنان در قلب محصولات برقی اشکودا میتپد. چتر معروف پنهانشده در درب خودرو و یختراش قرارگرفته در درِ باک شارژ، همچنان حضور دارند. اما در کنار آنها، راهحلهای جدیدی نیز اضافه شده است؛ مانند یک تمیزکننده کابل شارژ که به صورت هوشمندانهای طراحی شده تا کابلها همیشه پاکیزه باقی بمانند، یا تقسیمکنندههای قابل تنظیم در صندوق عقب عظیم این خودروها که امکان مدیریت فضا را به بهترین شکل فراهم میکنند.
مدلهای کلیدی؛ خانوادهای برای آینده
اشکودا در حال ساخت یک خانواده کامل از خودروهای الکتریکی و هیبریدی است که نیازهای طیف وسیعی از مشتریان را پوشش میدهد.
- اشکودا انیاک iV و انیاک کوپه iV (Enyaq iV & Enyaq Coupé iV): این دو مدل، پرچمداران فعلی انقلاب الکتریکی اشکودا هستند. انیاک iV یک شاسیبلند خانوادگی تمامعیار با فضای داخلی بیرقیب، صندوق عقب بسیار بزرگ (۵۸۵ لیتر) و بردهای پیمایشی متنوع (تا بیش از ۵۰۰ کیلومتر بر اساس WLTP) است. نسخه کوپه نیز با سقف شیبدار و طراحی اسپرتتر، مشتریانی را هدف قرار میدهد که به دنبال ظاهری پویاتر هستند، بدون آنکه کارایی و فضای داخلی را فدا کنند. هر دو مدل با نسخههای مختلفی از نظر ظرفیت باتری و قدرت موتور (از جمله نسخه اسپرت RS با دو موتور و سیستم چهار چرخ متحرک) عرضه میشوند.
- اشکودا اکتاویا iV و سوپرب iV (Octavia iV & Superb iV): این دو مدل محبوب و پرفروش اشکودا، با پیشرانههای پلاگین هیبرید (PHEV) نیز در دسترس هستند. این نسخهها ترکیبی ایدهآل از رانندگی تمام الکتریکی در مسافتهای کوتاه شهری (حدود ۶۰ کیلومتر) و قابلیت پیمایش طولانی با موتور بنزینی را ارائه میدهند. این خودروها برای کاربرانی که هنوز برای مهاجرت کامل به خودروی برقی آمادگی ندارند، یک پل هوشمندانه به سوی آینده پایدار محسوب میشوند.
- مدلهای آینده (مانند Elroq): اشکودا تأیید کرده است که مدلهای الکتریکی جدیدی در راه هستند. یکی از مهمترین آنها، یک کراساوور کامپکت به نام «الروک» (Elroq) خواهد بود که به عنوان نسخه الکتریکی مدل محبوب «کاروک» (Karoq) عمل خواهد کرد و گزینهای کوچکتر و اقتصادیتر نسبت به انیاک iV خواهد بود.
جمعبندی؛ شریکی قابل اعتماد برای سفر زندگی
اشکودا از یک کارگاه کوچک دوچرخهسازی در قلب اروپا، به یک بازیگر قدرتمند و جهانی در صنعت خودرو تبدیل شده است، بدون آنکه روح اصلی خود را از دست بدهد. این برند هرگز ادعای برتری مطلق در یک زمینه خاص را نداشته، اما در ایجاد یک پکیج کامل، متعادل و هوشمندانه از کیفیت، کارایی، فضا و فناوری، یک استاد واقعی است. اکنون، با ورود قاطعانه به عرصه خودروهای الکتریکی، اشکودا همان فلسفه «Simply Clever» را برای پاسخ به چالشهای جدید به کار گرفته است. این شرکت نشان داده که آینده پایدار نه تنها میتواند هوشمندانه و کاربردی باشد، بلکه میتواند زیبا، دلنشین و سرشار از راهحلهای خلاقانهای باشد که لبخند را بر لبان راننده و سرنشینان مینشاند. اشکودا بیش از یک خودرو، یک شریک قابل اعتماد برای تمام فراز و نشیبهای سفر زندگی است.