سیستم نمای ۳۶۰ درجه و دوربین های جلو، عقب و جانبی (360-Degree View System)

سیستم نمای ۳۶۰ درجه (360-Degree View System)، که با نام‌های دیگری مانند سیستم دید فراگیر (Surround View System) یا سیستم نمای اطراف نیز شناخته می‌شود، یک سیستم کمک راننده پیشرفته (ADAS – Advanced Driver-Assistance System) است که برای کمک به راننده در حین پارک کردن و انجام مانورها با سرعت پایین طراحی شده است. این سیستم با استفاده از چندین دوربین خودرو که در اطراف خودرو نصب شده‌اند، یک تصویر ترکیبی و پانوراما از محیط اطراف خودرو ایجاد کرده و آن را معمولاً به صورت یک نمای “چشم پرنده” یا از بالا، بر روی صفحه نمایش مرکزی سیستم اطلاعات و سرگرمی (Infotainment) به راننده نمایش می‌دهد. هدف اصلی این سیستم، کاهش نقاط کور (Blind Spot) و بهبود دید راننده نسبت به محیط اطراف خودرو در هنگام حرکت با سرعت پایین است که به افزایش ایمنی خودرو (Vehicle Safety) و جلوگیری از برخوردهای جزئی کمک می‌کند.

نحوه کارکرد سیستم نمای ۳۶۰ درجه

سیستم نمای ۳۶۰ درجه از هماهنگی چند دوربین خودرو و پردازشگرهای قدرتمند بهره می‌برد:

1. دوربین‌های ورودی: این سیستم از حداقل چهار دوربین خودرو با زاویه دید عریض یا لنز “فیش آی” (Fisheye) استفاده می‌کند که در نقاط کلیدی نصب می‌شوند:
   • یک دوربین در قسمت جلوی خودرو (معمولاً در جلوپنجره یا زیر آرم).
   • یک دوربین در قسمت عقب خودرو (همان دوربین عقب استاندارد).
   • دو دوربین در قسمت جانبی خودرو (معمولاً در زیر آینه‌های جانبی).
2. پردازش و ترکیب تصاویر: واحد کنترل سیستم نمای ۳۶۰ درجه (که یک پردازشگر قدرتمند است) به صورت همزمان سیگنال ویدئویی را از هر چهار دوربین دریافت می‌کند. نرم‌افزار سیستم تصاویر را پردازش کرده، اعوجاج ناشی از لنزهای عریض را تصحیح می‌کند و سپس تصاویر را به صورت دیجیتالی کنار هم “می‌دوزد” یا ترکیب می‌کند تا یک تصویر یکپارچه و بدون درز از محیط اطراف خودرو به صورت نمای از بالا ایجاد شود.
3. نمایش در صفحه نمایش: تصویر ترکیبی (نمای “چشم پرنده”) بر روی صفحه نمایش مرکزی خودرو نمایش داده می‌شود. این نما معمولاً شامل طرح کلی خودرو در مرکز تصویر است که محیط اطراف آن (پیاده‌رو، خودروهای کناری، خطوط پارکینگ، موانع) را به وضوح نشان می‌دهد.
4. نماهای دینامیک و خطوط راهنما: سیستم اغلب امکان نمایش نماهای مختلفی را فراهم می‌کند (مانند فقط نمای جلو یا عقب با خطوط راهنما بر اساس زاویه فرمان، یا نمای ترکیبی به همراه نمای یکی از دوربین‌های جانبی). خطوط راهنمای دینامیک بر روی نمای از بالا نیز نمایش داده می‌شوند تا مسیر حرکت پیش‌بینی شده خودرو بر اساس زاویه فرمان فعلی را نشان دهند و به راننده در هدایت دقیق خودرو به داخل فضای پارک کمک کنند.

اهمیت سیستم نمای ۳۶۰ درجه

• حذف نقاط کور در مانورها: این سیستم دید واضحی را از تمام اطراف خودرو، از جمله نقاطی که در آینه‌ها دیده نمی‌شوند (به‌خصوص در نزدیکی سپرها)، فراهم می‌کند.
• کمک به پارک کردن: فرآیند پارک کردن (اعم از پارک دوبل یا پارک عمودی) را به شکل چشمگیری آسان‌تر می‌کند، به‌خصوص در فضاهای تنگ و محدود. راننده می‌تواند موقعیت خودرو را نسبت به خطوط پارکینگ و موانع اطراف به دقت ببیند.
• تشخیص موانع پایین: کمک به تشخیص موانع کم ارتفاع مانند جدول‌ها، بلوک‌های پارکینگ یا اشیاء کوچک در نزدیکی خودرو که ممکن است از خط دید راننده خارج باشند.
• افزایش ایمنی در سرعت پایین: با فراهم کردن دید جامع از اطراف خودرو، خطر برخورد با وسایل نقلیه دیگر، اشیاء، یا عابرین پیاده و دوچرخه‌سواران در حین انجام مانورهای با سرعت پایین (مانند خروج از پارکینگ یا حرکت در فضاهای محدود) کاهش می‌یابد.
• کاهش استرس و آسیب: استرس ناشی از پارک کردن در فضاهای تنگ را کاهش داده و به جلوگیری از خراشیدگی‌ها و فرورفتگی‌های جزئی در حین مانور کمک می‌کند.

ارتباط با خودروهای برقی و هیبریدی

سیستم نمای ۳۶۰ درجه به عنوان یک ویژگی پیشرفته و مطلوب، در پکیج‌های سیستم‌های کمک راننده پیشرفته (ADAS) بسیاری از خودروهای برقی (EVs) و هیبریدی‌های مدرن و مجهز ارائه می‌شود. خودروهای برقی به دلیل بهره‌گیری از صفحه‌های نمایش بزرگ مرکزی (که فضای مناسبی برای نمایش نمای ۳۶۰ درجه فراهم می‌کند) و معماری الکترونیکی پیشرفته با قابلیت پردازش تصویر قوی، بستر مناسبی برای یکپارچه‌سازی این سیستم فراهم می‌کنند. این سیستم به ارتقاء سطح فناوری و امکانات رفاهی و ایمنی در این خودروها کمک می‌نماید. همچنین در خودروهای برقی که در سرعت‌های پایین بی‌صدا هستند، این سیستم با افزایش دید راننده از محیط اطراف، به ویژه در مورد عابرین و دوچرخه‌سواران، می‌تواند به ایمنی بیشتر کمک کند.

سیستم نمای ۳۶۰ درجه در بازار خودروی ایران

سیستم نمای ۳۶۰ درجه به عنوان یک قابلیت پیشرفته، در بسیاری از خودروهای برقی و هیبریدی وارداتی به ایران، به‌خصوص در تیپ‌های فول آپشن یا مدل‌های لوکس‌تر، وجود دارد. با توجه به شرایط رانندگی و پارک در ایران، به‌ویژه در مناطق شهری پرتراکم با خیابان‌های شلوغ، کوچه‌های باریک، و چالش‌های یافتن و ورود به فضای پارک، سیستم نمای ۳۶۰ درجه یک قابلیت بسیار کاربردی و ارزشمند برای رانندگان ایرانی محسوب می‌شود.

این سیستم با فراهم کردن یک دید جامع از اطراف خودرو، مانورهایی مانند پارک دوبل در خیابان‌های شلوغ، ورود به پارکینگ‌های تنگ یا حرکت در پارکینگ‌های عمومی با موانع متعدد را به مراتب آسان‌تر می‌کند و به کاهش احتمال برخوردهای جزئی کمک می‌نماید. وجود این سیستم در خودروهای وارداتی به ایران یک مزیت فناوری و ایمنی قابل توجه تلقی شده و مورد استقبال خریداران قرار می‌گیرد. البته، عملکرد سیستم به تمیز بودن لنز دوربین‌ها بستگی دارد که در شرایط گرد و غبار یا بارانی در ایران نیاز به توجه به تمیز نگه داشتن لنزها دارد.

نتیجه‌گیری

سیستم نمای ۳۶۰ درجه یک سیستم کمک راننده پیشرفته (ADAS) مفید و کارآمد است که با استفاده از چندین دوربین خودرو و ترکیب تصاویر آن‌ها، یک نمای جامع از محیط اطراف خودرو را به راننده ارائه می‌دهد. این سیستم با کاهش نقاط کور و بهبود دید در سرعت‌های پایین، به شکل چشمگیری فرآیند پارک کردن و مانور دادن در فضاهای تنگ را آسان‌تر و ایمن‌تر می‌کند و به افزایش ایمنی خودرو کمک می‌نماید. سیستم نمای ۳۶۰ درجه به عنوان یک قابلیت پیشرفته، در بسیاری از خودروهای برقی و هیبریدی مدرن عرضه می‌شود و در خودروهای برقی و هیبریدی وارداتی به ایران نیز موجود است. با توجه به شرایط رانندگی و پارک در مناطق شهری ایران، این سیستم یک قابلیت بسیار کاربردی و ارزشمند برای رانندگان در بازار ایران محسوب می‌شود.