دستیار کمکی کروز یکپارچه (Integrated Cruise Assist – ICA)

دستیار کمکی کروز یکپارچه (Integrated Cruise Assist – ICA) یک سیستم کمک راننده پیشرفته (ADAS – Advanced Driver-Assistance System) است که در خودروهای مدرن، به‌خصوص خودروهای برقی (EVs) و هیبریدی‌های پیشرفته، برای یاری رساندن به راننده در حین رانندگی در بزرگراه‌ها و مسیرهای مشابه با خط‌کشی مشخص طراحی شده است. این سیستم با ترکیب قابلیت‌های کروز کنترل تطبیقی (Adaptive Cruise Control – ACC) و دستیار حفظ یا مرکزگرایی بین خطوط (Lane Keeping/Centering Assist)، به طور همزمان کنترل سرعت/فاصله طولی و همچنین کنترل فرمان جانبی را بر عهده می‌گیرد تا خستگی راننده در سفرهای طولانی را کاهش داده و راحتی رانندگی را افزایش دهد.

نحوه کارکرد سیستم ICA

دستیار کمکی کروز یکپارچه (ICA) برای عملکرد خود به مجموعه اطلاعات دریافتی از سنسورهای خودرو متکی است و این اطلاعات را پردازش می‌کند:

1. سنسورهای کلیدی: سیستم ICA از رادار (Radar) رو به جلو (برای پایش خودروی جلویی و اندازه‌گیری فاصله و سرعت نسبی) و دوربین خودرو (Vehicle Camera) (برای تشخیص خطوط جاده و موقعیت خودرو در خط) استفاده می‌کند. ادغام و ترکیب داده‌های این دو سنسور (Sensor Fusion) برای عملکرد دقیق سیستم ضروری است.
2. کنترل طولی (Longitudinal Control): سیستم مانند کروز کنترل تطبیقی (ACC) عمل می‌کند؛ سرعت تنظیم شده توسط راننده را حفظ کرده و در صورت وجود خودروی جلویی، با تنظیم خودکار سرعت و استفاده از ترمز و شتاب‌گیری، فاصله ایمن و از پیش تعیین شده‌ای را با آن حفظ می‌نماید.
3. کنترل جانبی (Lateral Control): سیستم مانند دستیار مرکزگرایی در خط (Lane Centering Assist) یا دستیار رانندگی در خطوط (Lane Following Assist) عمل کرده و با تشخیص خطوط جاده توسط دوربین، فرمان خودرو را به طور فعال تنظیم می‌کند تا خودرو در مرکز خط رانندگی باقی بماند. این یک کمک فعال به فرمان است، نه صرفاً هشدار یا اصلاح مسیر در صورت خروج از خط (مانند LKA پایه).
4. عملکرد یکپارچه: سیستم کنترل خودرو (VCU) یا واحد کنترل ADAS، کنترل‌های طولی و جانبی را به صورت یکپارچه مدیریت می‌کند تا تجربه‌ای روان از رانندگی نیمه‌خودکار را در شرایط بزرگراه فراهم آورد.

محدوده عملیاتی و سطح اتوماسیون

دستیار کمکی کروز یکپارچه (ICA) معمولاً در محدوده سرعت وسیع‌تری نسبت به دستیار حرکت در ترافیک (TJA) عمل می‌کند و علاوه بر سرعت‌های پایین ترافیک، در سرعت‌های بزرگراهی نیز فعال است (معمولاً تا حداکثر سرعت محدود شده خودرو). برای عملکرد صحیح، نیازمند خط‌کشی واضح جاده است.

ICA در دسته سیستم‌های اتوماسیون رانندگی سطح ۲ (طبق استاندارد SAE J3016) قرار می‌گیرد. این بدان معناست که سیستم می‌تواند همزمان کنترل فرمان و سرعت/فاصله را بر عهده بگیرد، اما راننده باید همواره هوشیار بوده، بر محیط رانندگی نظارت کند و دست‌های خود را بر روی فرمان نگه دارد و آماده تحویل گرفتن کنترل خودرو در هر لحظه باشد. سیستم‌های پیشرفته‌تر ممکن است پایش توجه راننده را نیز انجام دهند.

رابطه با سایر سیستم‌ها

ICA را می‌توان تکامل‌یافته کروز کنترل تطبیقی (ACC) و دستیار حفظ بین خطوط (LKA) دانست که قابلیت‌های آن‌ها را در یک سیستم یکپارچه ترکیب می‌کند. در برخی برندها، این سیستم با نام‌هایی مانند دستیار رانندگی در بزرگراه (Highway Driving Assist – HDA) یا نام‌های مشابه شناخته می‌شود و ممکن است شامل قابلیت‌های بیشتری مانند تنظیم سرعت بر اساس داده‌های ناوبری یا انطباق خودکار سرعت با محدوده سرعت مجاز شناسایی شده توسط تابلوخوان (TSR) نیز باشد. ICA در سرعت‌های بالاتر از TJA کاربرد دارد، اگرچه برخی سیستم‌ها ممکن است محدوده سرعت کاری وسیعی از توقف کامل تا سرعت بزرگراه را پوشش دهند و عملاً هر دو عملکرد TJA و ICA را شامل شوند.

مزایای سیستم ICA

• کاهش چشمگیر خستگی در سفرهای طولانی: خودکارسازی بخش‌های تکراری و خسته‌کننده رانندگی در بزرگراه، به‌خصوص در مسافت‌های طولانی، راحتی راننده را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
• افزایش راحتی رانندگی: تجربه رانندگی در بزرگراه‌ها را آرامش‌بخش‌تر می‌کند.
• افزایش پایداری (کمکی): کمک به نگه داشتن خودرو در مرکز خط می‌تواند در حفظ پایداری کمک‌کننده باشد، هرچند وظیفه اصلی حفظ پایداری با راننده است.

ارتباط با خودروهای برقی و هیبریدی

دستیار کمکی کروز یکپارچه (ICA) به عنوان یک ویژگی پیشرفته در پکیج‌های سیستم‌های کمک راننده پیشرفته (ADAS)، در بسیاری از خودروهای برقی (EVs) و هیبریدی‌های مدرن و پیشرفته ارائه می‌شود. خودروهای برقی به دلیل کنترل بسیار دقیق قوای محرکه الکتریکی بر شتاب و ترمز (از جمله ترمز احیاکننده)، بستر مناسبی برای پیاده‌سازی روان و دقیق عملکردهای کنترلی مورد نیاز در ICA فراهم می‌کنند.

دستیار کمکی کروز یکپارچه در بازار خودروی ایران

سیستم دستیار کمکی کروز یکپارچه (ICA) به عنوان بخشی از پکیج‌های ADAS، در بسیاری از خودروهای برقی و هیبریدی وارداتی به ایران که از برندهای مطرح و مدل‌های مجهز هستند (به‌خصوص از سازندگانی که این اصطلاح را به کار می‌برند یا سیستم‌های مشابه با نام دیگر دارند)، وجود دارد. این قابلیت می‌تواند برای رانندگان ایرانی که در مسیرهای بین‌شهری و بزرگراه‌ها زیاد تردد می‌کنند، بسیار مفید باشد و خستگی ناشی از رانندگی در این مسیرها را کاهش دهد.

با این حال، عملکرد ICA در ایران به شدت به کیفیت و وضوح خط‌کشی بزرگراه‌ها و مسیرها بستگی دارد. در بخش‌هایی که خط‌کشی واضح و مشخص نیست، سیستم کنترل جانبی ممکن است با مشکل مواجه شده و نیاز به مداخله فوری راننده وجود داشته باشد. همچنین، رفتار ترافیک در برخی بزرگراه‌های ایران (مانند تغییر مسیرهای ناگهانی، عدم رعایت فاصله ایمن) می‌تواند چالش‌هایی را برای سیستم‌های ADAS (از جمله ICA) ایجاد کند.

مهم است که رانندگان در ایران که از خودروهای مجهز به ICA استفاده می‌کنند، به طور کامل به سیستم متکی نباشند و همواره هوشیار بوده، دست‌ها را بر روی فرمان نگه دارند و آماده تحویل گرفتن کنترل خودرو در هر لحظه باشند. سیستم ICA یک دستیار در شرایط ایده‌آل است، نه یک راننده خودکار کامل.

نتیجه‌گیری

دستیار کمکی کروز یکپارچه (ICA) یک سیستم کمک راننده پیشرفته (ADAS) است که با ترکیب قابلیت‌های کروز کنترل تطبیقی (ACC) (کنترل طولی) و دستیار حفظ/مرکزگرایی بین خطوط (کنترل جانبی)، امکان رانندگی نیمه‌خودکار در بزرگراه‌ها را فراهم کرده و به کاهش خستگی و افزایش راحتی راننده کمک می‌کند. این سیستم که بر پایه اطلاعات دریافتی از رادار و دوربین خودرو کار می‌کند، یک سیستم سطح ۲ اتوماسیون است و نیازمند نظارت دائمی راننده است. ICA در بسیاری از خودروهای برقی و هیبریدی مدرن وجود دارد و در بازار خودروی ایران نیز به عنوان یک قابلیت مفید برای رانندگی در بزرگراه‌ها شناخته می‌شود، اگرچه عملکرد آن متأثر از کیفیت زیرساخت و شرایط رانندگی بوده و نیاز به هوشیاری کامل راننده دارد.