صندوق عقب (Trunk)، بخش مجزایی در قسمت عقب خودروهای سواری (مانند سدان‌ها و کوپه‌ها) است که برای حمل چمدان، خریدهای روزمره و سایر بارها طراحی شده است. این فضا معمولاً توسط یک درب لولایی از بیرون قابل دسترسی است و از کابین خودرو سرنشینان جدا می‌باشد. صندوق عقب یکی از فاکتورهای کلیدی در کاربردی بودن و انتخاب خودرو، به‌خصوص برای خانواده‌ها و سفر، محسوب می‌شود. در خودروهای برقی (EVs) و هیبریدی، چیدمان اجزای قوای محرکه و به‌خصوص باتری می‌تواند تأثیر مستقیمی بر طراحی، شکل و ظرفیت صندوق عقب داشته باشد.
تفاوت صندوق عقب با فضاهای بار در انواع دیگر بدنه
مفهوم سنتی صندوق عقب به فضای بار جدا شده از کابین در خودروهایی با بدنه سدان یا کوپه اشاره دارد. در انواع دیگر بدنه، فضای بار به صورت یکپارچه با کابین سرنشین طراحی شده است:
- هاچ‌بک‌ها، استیشن واگن‌ها، شاسی‌بلندها (SUVs) و کراس‌اوورها: در این خودروها، فضای بار در عقب، بخشی از فضای داخلی کلی خودرو است و معمولاً از طریق یک درب عقب بزرگ (لیفت‌گیت) قابل دسترسی است.
- مینی‌ون‌ها: دارای فضای داخلی بسیار منعطف و بزرگ برای حمل مسافر و بار به صورت یکپارچه
- پیکاپ تراک‌ها: دارای یک فضای بار روباز در عقب (بخش باری)
در این مدخل، تمرکز اصلی بر صندوق عقب به معنای فضای بار جدا شده در خودروهای سدان و کوپه است.
وظایف اصلی صندوق عقب
- فضای ذخیره‌سازی: فراهم کردن فضایی امن و مجزا برای حمل انواع بارها
- محافظت: محافظت از بار در برابر شرایط آب و هوایی و سرقت
- کمک به ساختار و آیرودینامیک: در خودروهای سدان، شکل درب صندوق عقب و طراحی کلی عقب خودرو بر آیرودینامیک و پایداری در سرعت بالا تأثیر می‌گذارد.
- جایگاه قطعات: معمولاً محل قرارگیری تایر زاپاس (اگر وجود داشته باشد)، و در خودروهای احتراق داخلی و هیبریدی، باک سوخت یا بخشی از سیستم اگزوز است.
ویژگی‌های کلیدی صندوق عقب
- ظرفیت (Capacity): حجم فضای قابل استفاده در صندوق عقب که معمولاً بر حسب لیتر اندازه‌گیری می‌شود.
- نحوه دسترسی: ابعاد دهانه صندوق عقب و زاویه باز شدن درب آن که بر سهولت قرار دادن و برداشتن بار تأثیر دارد. درب صندوق عقب می‌تواند به صورت دستی یا برقی (با دکمه یا کنترل از راه دور) باز و بسته شود.
- شکل فضای داخلی: تحت تأثیر طراحی خودرو، سیستم تعلیق عقب، و در خودروهای برقی و هیبریدی، محل قرارگیری باتری و سایر اجزا قرار دارد. ممکن است دارای ناهمواری‌ها یا فرورفتگی‌هایی باشد.
- امنیت: مکانیزم قفل شدن برای محافظت از محتویات
- روشنایی: وجود چراغ داخلی برای روشنایی فضا در شب
- قابلیت تاشو بودن صندلی‌های عقب: در بسیاری از خودروها، امکان تا کردن پشتی صندلی‌های عقب وجود دارد تا فضای بار صندوق عقب به داخل کابین خودرو امتداد یابد و امکان حمل بارهای بلندتر یا حجیم‌تر فراهم شود.
ارتباط صندوق عقب با خودروهای برقی و هیبریدی
چیدمان اجزای قوای محرکه الکتریکی و به‌خصوص محل و شکل باتری خودروی برقی یا باتری هیبریدی در خودروهای برقی و هیبریدی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر طراحی و ظرفیت صندوق عقب داشته باشد:
- محل قرارگیری باتری: در برخی خودروهای برقی یا هیبریدی که بر روی پلتفرم‌های اصلاح شده از خودروهای بنزینی ساخته شده‌اند، ممکن است بخشی از باتری در فضای سنتی صندوق عقب قرار گرفته و ظرفیت آن را کاهش دهد یا کف صندوق عقب را ناهموار کند. حتی در پلتفرم‌های اختصاصی خودروی برقی که باتری در کف قرار دارد، فضای لازم برای عبور سیستم تعلیق عقب و سایر اجزا می‌تواند شکل نهایی صندوق عقب را تحت تأثیر قرار دهد.
- موتورهای الکتریکی عقب: در خودروهای برقی دیفرانسیل عقب یا چهار چرخ متحرک که دارای موتور الکتریکی در محور عقب هستند، این موتور و قطعات مرتبط (مانند اینورتر یا گیربکس کاهنده) فضایی را در قسمت عقب خودرو اشغال می‌کنند که می‌تواند بر ظرفیت صندوق عقب تأثیر بگذارد و آن را نسبت به خودروهای بنزینی مشابه با موتور جلو کاهش دهد.
- پلتفرم‌های اختصاصی EV: با این حال، در خودروهای برقی تمام باتری‌دار (BEVs) که بر روی پلتفرم‌های اختصاصی خودروی برقی با طراحی “اسکیت‌بورد” ساخته شده‌اند، مهندسان تلاش می‌کنند تا با بهینه‌سازی چیدمان اجزا، علاوه بر تعبیه صندوق جلو (Frunk) در جلوی خودرو، صندوق عقب جادار و با شکل منظم نیز در عقب فراهم کنند.
صندوق عقب به همراه صندوق جلو، مجموع قابلیت حمل بار یک خودروی برقی را تشکیل می‌دهند.
صندوق عقب در بازار خودروی ایران
ظرفیت صندوق عقب یکی از مشخصات مهمی است که خریداران خودروها در بازار خودروی ایران، به‌خصوص خریداران خودروهای سدان یا کوپه، به آن توجه می‌کنند. نیاز به فضای کافی برای حمل چمدان در سفر، خریدهای خانوادگی، یا حمل بارهای حجیم‌تر، ظرفیت صندوق عقب را به یک اولویت تبدیل می‌کند.
خودروهای برقی و هیبریدی وارداتی به ایران با انواع مختلفی از ظرفیت‌های صندوق عقب عرضه می‌شوند که تحت تأثیر طراحی جهانی و ملاحظات پکیجینگ مرتبط با باتری و قوای محرکه آن‌ها قرار دارد. خریداران در ایران هنگام ارزیابی مدل‌های مختلف خودروهای برقی و هیبریدی سدان یا کوپه، ظرفیت صندوق عقب آن‌ها را بر اساس نیازهای خود (مانند تعداد نفرات خانواده و میزان باری که معمولاً حمل می‌کنند) مورد بررسی قرار می‌دهند. قابلیت تاشو بودن صندلی‌های عقب برای افزایش انعطاف‌پذیری فضای بار نیز در بازار ایران مورد توجه است. صندوق عقب در این خودروها همچنین محل مناسبی برای نگهداری کابل‌های شارژ است، به‌خصوص اگر صندوق جلو وجود نداشته باشد.
نتیجه‌گیری
صندوق عقب (Trunk) فضای اصلی حمل بار در قسمت عقب خودروهای سدان و کوپه است و نقشی حیاتی در کاربردی بودن خودرو برای سفر و حمل بار دارد. در خودروهای برقی و هیبریدی، چیدمان باتری خودروی برقی و سایر اجزای قوای محرکه الکتریکی می‌تواند بر طراحی، شکل و ظرفیت صندوق عقب تأثیر بگذارد. با وجود این تأثیرات، در پلتفرم‌های اختصاصی خودروی برقی تلاش می‌شود تا با طراحی بهینه و گاهی با کمک صندوق جلو، قابلیت حمل بار کلی مناسبی فراهم شود. ظرفیت صندوق عقب یک مشخصه مهم برای خریداران خودروهای برقی و هیبریدی سدان و کوپه در بازار خودروی ایران است و بر اساس نیازهای خانواده و سفر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
